Agresja (z j. łacińskiego- napad) jest pierwotną pozytywną siłą życiową zapewniającą przetrwanie organizmowi i rozwój gatunkowi.
Skargi dotyczące agresji dzieci i młodzieży, ich niewłaściwego zachowania, nie są zjawiskiem nowym. Przez zachowanie agresywne rozumie się zachowanie przeciw określonym osobom, zwierzętom lub rzeczom, przynoszące szkodę przedmiotowi agresji, które przybiera formę ataku (napaść słowna lub fizyczna).
Dziecięcymi formami agresji słownej są najczęściej: wyśmiewanie, złośliwe uwagi, odtrącanie od zabawy, używanie poniżających przezwisk i wulgaryzmów, przeklinanie, grożenie i straszenie, obmawianie i plotkowanie. Natomiast najczęstsze fromy agresji fizycznej to: poszturchiwanie i popychanie, podkładanie nogi, kopanie, niszczenie wytworów, przedrzeźnianie, rzucanie różnymi rzeczami.
Jedną z przyczyn agresji są sytuacje frustracujące. W szkole takimi mogą być: „niesprawiedliwa” ocen- odebrana przez ucznia, jako nieadekwatna do jego wiedzy i umiejętności, ponaglanie do szybkiego wykonania zadania, obawa przed niepowodzeniem, częste prace klasowe, duża ilość zadań domowych, lęk przed złą oceną czy naganą, obawa przed złośliwymi uwagami pod swoim adresem.
Innymi sytuacjami są: ciągłe upominanie, krytykowanie czy wyśmiewanie dziecka przez rodziców czy rówieśników (czuje się wtedy niekochane), ciągłe zakazy i nakazy ze strony dorosłych, niedotrzymanie przez nich danego słowa, odebranie atrakcyjnej rzeczy, zakaz wychodzenia z domu, sytuacje traumatyczne, np. nagła choroba czy utrata kogoś bliskiego.
Negatywne zachowania mogą być przekazywane przez: bohaterów filmow i książek, idoli młodzieżowych, grupę rówieśniczą, rodziców i innych krewnych.
Najczętszymi błędami, które popełniają rodzice są: częste karanie, uleganie dziecku i niekonsekwencja oraz sprzeczność postaw ojca i matki.
Dom rodzinny musi współdziałać ze szkołą. Rodzina dla dziecka jest najważniejszym środowiskiem wychowawczym. Dziecko utożsamia się z nią i ją naśladuje,
Stwórzmy spokojną, ciepłą i życzliwą atmosferę emocjonalną w domu. Okazujmy dziecku zainteresowanie, dajmy dziecku poczucie własnej wartości.
Ustalmy jasne reguły i zasady rządzące w rodzinie i konsekwentnie ich przestrzegajmy.
Stosujmy karu z rozwagą. Chodzi o to, by dziecko zachowywało się poprawnie nie dlatego, że boi się kary, ale, ale dlatego, że tak podpowiada mu jego wewnętrzny system wartości.
Organizujmy dzieciom aktywność ruchową (sporty, zabawa), aktywnie w tym uczestnicząc.
Czytajmy, szczególnie młodszym dzieciom lub wymyślajmy dla nich bajki.
Starajmy się być dla swoich dzieci pozytywnym wzorem do naśladowania.
Chrońmy dzieci przed szkodliwym wpływem modeli agresywnego zachowania (środowiskowego, filmowego, itp.).
Rozmawiajmy z dziećmi o jego zainteresowaniach, poznajmy jego kolegów.
Uczmy dzieci tolerancji i poszanowania drugiego czlowieka, gdyż są to wartości niezbędne do poprawnego funkcjonowania w społeczeństwie.
Autor: Bernadeta Barczak